Mâm cúng và văn khấn giao thừa đại diện cho một phong tục truyền thống vào dịp Tết của người Việt. Mang nhiều ý nghĩa cho ngày Tết, lễ cúng giao thừa để đón tài lộc, may mắn cho năm mới. Cùng Mama’s Food tìm hiểu ngay những bài văn khấn giao thừa trong nhà và văn khấn giao thừa ngoài trời chuẩn nhất trong bài viết dưới đây nhé.
1. Ý nghĩa nghi thức cúng Giao thừa
Đêm giao thừa là thời điểm quan trọng đánh dấu sự chuyển giao từ năm cũ sang năm mới trong lịch âm. Nó bắt đầu ngay từ khoảnh khắc 0 giờ : 0 phút : 0 giây và kéo dài cho đến rạng đông của mùng 1 Tết. Còn gọi là đêm Trừ Tịch, từ 11 giờ đêm của ngày 29 đến 1 giờ sáng mùng 1 Tết, đây là thời điểm đặc biệt linh thiêng trong nền văn hóa gia đình Việt Nam.
Người Việt truyền thống tin rằng có tổng cộng 12 vị thần Hành khiển và 12 phán quan, mỗi vị thần này đảm trách công việc quản lý và cai trị hạ giới trong một năm. Mỗi năm, một vị thần phán quan đảm nhận trách nhiệm này và luân phiên sau mỗi chu kỳ 12 năm. Đêm giao thừa đánh dấu thời điểm các vị thần Hành khiển trao lại quyền cai trị cho nhau.
Theo quan niệm dân gian, đây là thời khắc mà trời đất giao hoà, âm dương hòa quyện, tạo ra sự hòa hợp và hứng khởi cho một khởi đầu mới đầy hy vọng. Trong khoảnh khắc này, mọi gia đình tụ tập lại để cùng thực hiện lễ thắp hương và cúng gia tiên.
Theo truyền thống, đây là thời điểm để xóa đi những khó khăn và xui xẻo của năm vừa qua và chào đón một năm mới với hy vọng những thay đổi tích cực và cơ hội mới. Hơn nữa, đêm giao thừa còn đánh dấu sự tụ họp của gia đình, khi mọi thành viên, từ trẻ em đến người lớn, xa gần, quây quần bên nhau.
2. Văn khấn giao thừa ngoài trời đầy đủ nhất
Bài văn khấn giao thừa ngoài trời, nguồn từ tài liệu “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” – Xuất bản bởi Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
Con kính lạy Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan.
Con kính lạy ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm Nhâm Dần với năm Quý Mão.
Chúng con là: …, sinh năm: …, hành canh: … tuổi, cư ngụ tại số nhà: …, ấp/khu phố: …, xã/phường: …, quận/huyện/ thành phố: …, tỉnh/thành phố: …
Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân.
Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật, thánh, dâng hiến tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Cựu niên đương cai Thái tuế, ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần, các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị bản gia Táo quân, và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này, cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
3. Văn khấn giao thừa trong nhà ngắn gọn
Bài văn khấn giao thừa trong nhà, nguồn từ tài liệu “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” – Xuất bản bởi Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật.
Nam mô Đức Bồ tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.
Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh.
Nay phút giao thừa năm Nhâm Dần với năm Quý Mão.
Chúng con là: …sinh năm: …, hành canh: … tuổi, ngụ tại số nhà: …, ấp/khu phố: …, xã/phường: …, quận/huyện/thành phố: …, tỉnh/thành phố: …
Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật- thánh, dâng hiến Tôn thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ thần, Phúc đức chính thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần, các ngài bản gia Táo phủ thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, bá thúc đệ huynh, cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
4. Văn khấn giao thừa thần tài
Bài văn khấn giao thừa thần tài, nguồn từ tài liệu “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” – Xuất bản bởi Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy Thần tài vị tiền. Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là:………………..
Ngụ tại:……………….
Hôm nay là đêm giao thừa 30 tháng Chạp, cũng là ngày mồng 1 tháng Giêng năm Ất Tỵ, nhằm ngày Tết Nguyên Đán đầu xuân, giải trừ gió đông lạnh lẽo, hung nghiệt tiêu tan, đón mừng Nguyên Đán xuân thiên, mưa móc thấm nhuần, muôn vật tưng bừng đổi mới. Nơi nơi lễ tiết, chốn chốn tường trình.
Nhân ngày năm mới, tín chủ con sắm sửa hương hoa, cơm canh lễ vật bày ra trước án, dâng cúng Thần Tài, cúi xin đức tôn thần, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho gia chủ chúng con mọi người sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng. Mong ơn Đương cảnh Thành hoàng, đội đức Tôn thần bản xứ phù hộ độ trì cho gia chủ năm tới tấn tài tấn lộc, gặp nhiều may mắn, tai qua nạn khỏi. Đầu năm chí giữa, nửa năm chí cuối, sự nghiệp hanh thông, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
5. Văn khấn giao thừa thổ công đúng chuẩn
Bài văn khấn giao thừa thổ công, nguồn từ tài liệu “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” – Xuất bản bởi Nhà xuất bản Văn hóa Thông tin.
Nam mô A Di Đà Phật (Ba lần)
Kính lạy:
Đức đương lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật
Hoàng Thiên hậu Thổ chư vị tôn Thần
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương
Ngài bản xứ Thần linh Thổ địa. Ngài định Phúc Táo quân. Các ngày Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này
Các Cụ Tổ tiên nội ngoại chư vị tiên Linh
Nay là giờ phút giao thừa năm Ất Tỵ 2025
Chúng con là :………………………………..
Ngụ tại :…………………………………………..
Phút giao thừa vừa tới, nay theo vận luật, tống cựu nghinh tân, giờ Tý đầu Xuân, đón mừng Nguyên Đán. Chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm, nghi lễ cung trần, dâng lên trước Án, cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương dốc lòng bái thỉnh
Chúng con kính mời:
Ngài bản cảnh Thành Hoàng chư vị đại Vương
Ngài bản xứ Thần Linh Thổ địa
Ngài định Phúc Táo quân
Ngài Phúc Đức chính Thần
Các Ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài thần
Ngài Bản Gia Táo Quân
Các ngài Địa Chúa Long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này
Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật
Chúng con lại kính mời: Các cụ Tiên Linh Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Bá thúc huynh đệ, Cô di tỷ muội, nội ngoại tộc chư vị hương linh, cúi xin giáng về linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Chúng con lại kính mời: Các vị Vong Linh tiền Chủ hậu Chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết Giao thừa, giáng lâm trước Án, chiêm ngưỡng Tôn Thần, thụ hưởng lễ vật
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, vạn sự cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông. Người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù – Dương trợ, sở nguyện tòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
6. Một số lưu ý khi cúng giao thừa
Chuẩn bị mâm cúng giao thừa là một công việc cần cẩn thận. Dù phong tục mâm cúng có thể thay đổi theo từng vùng miền và vùng địa lý. Một vài điều mà bạn có thể lưu ý khi chuẩn bị mâm cúng giao thừa:
- Mâm cúng giao thừa cần có những yếu tố quan trọng như nhang, đèn sáng, trà và rượu, muối và gạo, trái cây tươi ngon, xôi và bánh chưng,…
- Theo quan niệm của người Hoa, đêm giao thừa phải có đầy đủ con cháu để đón ông bà trở về gia đình và cùng ăn Tết. Việc này biểu thị một năm hạnh phúc và trọn đầy.
- Đêm cúng giao thừa còn là thời điểm để mọi người trong gia đình hòa thuận, tránh xa mọi xung đột và xích mích.
- Cần tránh tạo ra tiếng ồn, tiếng động lớn hoặc rơi vỡ.
- Tránh soi gương trong đêm giao thừa.
7. Những câu hỏi thường gặp khi cúng Giao thừa
7.1 Nên cúng giao thừa trong nhà trước hay ngoài trời trước?
Theo quan niệm dân gian, lễ cúng giao thừa ngoài trời nên được thực hiện trước lễ cúng giao thừa trong nhà.
Theo tục lệ, vào thời khắc giao thừa, các vị thần Hành khiển sẽ từ trên trời giáng xuống hạ giới để tiếp quản công việc cai quản nhân gian. Vì thời gian hạn hẹp, các vị thần thường không kịp vào nhà của mọi gia đình. Do đó, lễ cúng giao thừa ngoài trời được thực hiện để tiễn các vị thần Hành khiển cũ và đón các vị thần Hành khiển mới.
Theo đó, thứ tự cúng giao thừa như sau: Cúng giao thừa ngoài trời -> Cúng giao thừa trong nhà.
7.2 Cúng Giao thừa mấy giờ là đúng?
Thường thường, lễ cúng giao thừa được tiến hành đúng vào giờ chính Tý, tức là vào lúc 12 giờ đêm của ngày 30 hoặc 29 tháng Chạp Tết. Đây không chỉ là thời điểm đánh dấu sự chuyển giao từ năm cũ sang năm mới, mà còn là thời khắc quan trọng để tiễn đưa các vị thần, tượng trưng cho năm cũ và đón tiếp những vị thần của năm mới.
7.3 Mâm cúng có những gì?
Mâm lễ cúng giao thừa thường đa dạng về các món mặn hoặc chay và sự lựa chọn này phụ thuộc vào điều kiện và mong muốn của từng gia đình. Dưới đây là một số món mặn thường xuất hiện trong mâm cúng giao thừa:
- Bánh chưng
- Giò
- Chả
- Xôi gấc
- Thịt gà luộc
- Rượu
Xem ngay: Hướng dẫn bày mâm cúng giao thừa đúng cách và đầy đủ
Sau khi sắp đặt mâm cúng và thắp hương, gia chủ thường thực hiện đọc văn khấn giao thừa. Qua lời khấn này, họ mời ông bà và tổ tiên đến, cầu mong một năm mới tràn đầy tài lộc, an lành và hạnh phúc.
Với những chia sẻ trong bài viết trên, Mama’s Food mong rằng bạn đã tham khảo được những thông tin bổ ích, thú vị. Từ đó, chuẩn bị được lễ cúng giao thừa thật chỉn chu, tươm tất để đón chào năm mới. Đừng quên ghé Mama’s Food để tham khảo quà Tết chất lượng và đọc thêm nhiều bài viết hay khác nhé.